Fiscaal Partnerschap

Als je getrouwd bent of je partnerschap geregistreerd hebt, ben je voor de wet logischerwijs financieel aan elkaar gebonden. Maar ook onder andere voorwaarden kan je fiscale positie voor de Belastingdienst aan die van iemand anders gekoppeld zijn. Onder welke voorwaarden je fiscaal partner bent en welke gevolgen dit heeft voor je belastingaangifte, -kosten of -teruggaaf lees je hier.

Wat is fiscaal partnerschap?

Fiscaal partnerschap is een regeling waarbij partners of samenwonenden financieel aan elkaar gekoppeld zijn. Als je fiscaal partner bent, heeft dat invloed op je toeslagen en kun je onderling afspreken hoe de gemeenschappelijke inkomsten en aftrekposten verdeeld worden.

Wanneer ben je fiscaal partner?

Is één van de onderstaande situaties op jou van toepassing? Dan ben je fiscaal partner:

Je bent getrouwd;
je bij de burgerlijke stand een geregistreerd partnerschap zijn aangegaan.

Je woont samen en:

Je hebt samen een kind;
de ene partner heeft het kind van de andere partner erkend;
je bent samen eigenaar van het koophuis waarin je woont;
je hebt jouw huisgenoot aangewezen als gerechtigde tot het partnerpensioen;
je hebt een notarieel samenlevingscontract;
er staat een minderjarig kind van één van de partners op hetzelfde adres ingeschreven.

Als je niet aan één van deze voorwaarden voldoet, dan ben je geen fiscaal partners.

Uitzonderingen en aanvullingen

Val je niet onder de voorwaarden, maar wil je wel een fiscaal partnerschap aangaan met iemand? Je kunt dan naar de notaris gaan om een samenlevingscontract op te stellen, want op die manier word je door de Belastingdienst wél als fiscaal partners aangemerkt.

Of andersom: je voldoet wél aan de voorwaarden, maar wilt geen fiscaal partnerschap? Dat kan als je een deel van de woning verhuurt aan de (veronderstelde) partner. Er is dan sprake van verhuur op zakelijke gronden in plaats van fiscaal partnerschap. De verhuurovereenkomst moet dan wel schriftelijk zijn vastgelegd.

Ben jij en/of is je partner geen inwoner van Nederland? Dan gelden er aanvullende regels. Je leest op de site van de Belastingdienst welke.

Begin en einde fiscaal partnerschap

Een fiscaal partnerschap gaat in op het moment dat je samen op hetzelfde adres ingeschreven staat en aan bovenstaande voorwaarden voldoet. Als je aan één van de voorwaarden gaat voldoen (bijvoorbeeld doordat je partner je kind erkent of jullie samen een kind krijgen) en al eerder samenwoonde, dan werkt het fiscale partnerschap met terugwerkende kracht: Woonde je samen vóór het jaar waarin je aan de voorwaarden voldeed (je krijgt in 2020 een kind, maar staat al sinds 2015 op hetzelfde woonadres ingeschreven), dan telt het partnerschap voor gehele jaar (2020) mee in de aangifte. Als je halverwege een jaar samen gaat wonen en eind van het jaar aan de voorwaarden voldoet, dan geldt de regeling vanaf de datum dat je samen ingeschreven stond. Je kunt er ook voor kiezen om het hele jaar fiscaal partners te zijn, terwijl je dit maar voor een deel van het jaar op papier bent. Als je gebruik van deze regeling wilt maken geef je dat aan bij je aangifte.

Een fiscaal partnerschap eindigt zodra je niet meer op hetzelfde adres in staat geschreven. Dit geldt ook als het huis nog wel op jullie beider naam staat. Bij echtscheiding is het fiscale partnerschap dus afgelopen op het moment dat één van partners zich uitschrijft op het oude, en inschrijft op een nieuw adres.

Inkomsten en aftrekposten

Als je getrouwd bent of met iemand samenwoont, deel je vaak de kosten van de huishouden. Ben je fiscaal partners, dan kun je afspreken hoe je de gemeenschappelijke inkomsten en aftrekposten in de aangifte verdeelt. Hieronder lees je welke kosten je wel en niet mag verdelen.

Te verdelen inkomsten en aftrekposten

De volgende inkomsten en aftrekposten mag je verdelen met je fiscale partner:

Het saldo van de inkomsten en aftrekposten van de eigen woning;
aftrek vanwege geen of een kleine eigenwoningschuld;
voordeel uit aanmerkelijk belang;
de gezamenlijke grondslag sparen en beleggen (box 3);
betaalde alimentatie en andere onderhoudsverplichtingen;
uitgaven voor specifieke zorgkosten;
uitgaven voor tijdelijk verblijf thuis van ernstig gehandicapte kinderen, broers of zussen;
studiekosten of andere scholingsuitgaven;
giften;
restant persoonsgebonden aftrek over vorige jaren.

Belastingvoordeel door fiscaal partnerschap

Als je heel het jaar een fiscale partner had, kunnen jullie de gemeenschappelijke inkomsten en aftrekposten in de aangifte verdelen zoals je wilt. Iedere verdeling is toegestaan, zolang het totaal maar 100% is. De manier waarop jullie de inkomsten en aftrekposten verdelen, kan van invloed zijn op de belasting en premie die je betaalt of terugkrijgt. Over het algemeen geldt dat je het grootste belastingvoordeel hebt als degene met het hoogste inkomen kosten aftrekt.

Persoonsgebonden posten

Je ziet dus dat het slim verdelen van inkomsten en aftrekposten je financieel voordeel op kan leveren. Het is daarom belangrijk dat je goed kijkt op welke manier je de beider aangiften zo slim mogelijk indient. Maar je mag hierbij niet met alle inkomsten schuiven; De volgende inkomsten en aftrekposten kun je niet verdelen met je fiscale partner:

Winst uit onderneming (inclusief ondernemersaftrek);
loon, uitkering of pensioen;
privé-gebruik van een auto van uw werkgever;
reisaftrek openbaar vervoer;
bijverdiensten en inkomsten als freelancer, alfahulp, artiest of beroepssporter;
ontvangen alimentatie en andere periodieke uitkeringen;
uitgaven voor inkomensvoorzieningen, zoals premies voor lijfrenten;
negatieve uitgaven voor inkomensvoorzieningen;
negatieve persoonsgebonden aftrek;
inkomsten uit beschikbaar gestelde vermogensbestanddelen;
de gezamenlijke grondslag sparen en beleggen in het jaar waarin je bent geëmigreerd of geïmmigreerd en je niet het hele jaar fiscale partners kunt zijn.

Voorbeeld
Het saldo van de inkomsten en aftrekposten van de eigen woning is €5.000. Jouw bruto jaarloon is €80.000. Dat betekent dat een groot deel van uw inkomen uit werk en woning in het hoogste belastingtarief valt van 52%. Het bruto jaarloon van je fiscale partner is € 14.000. Dat valt in het laagste tarief. Als je in dit geval het hele bedrag toerekent aan jezelf, is het belastingvoordeel 52% van € 5.000 (€2.600). Reken je dit toe aan de fiscale partner, dan zou het belastingvoordeel 34,4% van €5.000 (€ 1.720) zijn.
Het toerekenen aan jouw aangifte scheelt dan €880 aan belasting.

Meer weten?

De Consumentenbond heeft een tool ontwikkeld waarmee je eenvoudig achterhaald of jij fiscaal partner bent. Ook vind je op deze site tips voor een optimale verdeling van posten van partners voor de belastingaangifte. Of lees verder op belastingdienst.nl.

Lexlupa staat voor een multidisciplinaire inzet van fiscale, juridische en economische expertise. Wij leveren advies en begeleiding aan bedrijven, instellingen en particulieren bij 'life events'; bij belangrijke gebeurtenissen op zakelijk of persoonlijk gebied helpt Lexlupa om goed geïnformeerde keuzes te maken en zaken op de juiste manier te regelen.