Fiscale Eenheid in de vennootschapsbelasting

Bij een fiscale eenheid in de vennootschapsbelasting worden verschillende maatschappijen van een concern gezien als één belastingplichtige voor de vennootschapsbelasting. De resultaten van de dochtermaatschappij(en) worden toegerekend aan de moedermaatschappij. Fiscaal gezien gaan de werkzaamheden en het vermogen van de dochtermaatschappij dus onderdeel uitmaken van de werkzaamheden en het vermogen van de moedermaatschappij, maar juridisch blijft de dochteronderneming een eigen entiteit. Het vormen van een fiscale eenheid kent een aantal interessante voordelen. Maar er kleven ook nadelen aan het vormen van een fiscale eenheid in de vennootschapsbelasting. In dit artikel kom je meer te weten over de mate waarin het vormen van een  fiscale eenheid voor jou aantrekkelijk kan zijn.

*** Op 24  april 2019 is de Wet spoedreparatie fiscale eenheid aangenomen. Hierin   is aangegeven dat de huidige fiscale-eenheidsregeling in de vennootschapsbelasting op termijn moet worden opgevolgd door een groepsregeling. In september 2020 werd gesteld dat het vormgeven van deze regeling opgeschort wordt. Terwijl  de fiscale eenheid een  nu  nog  legitieme  constructie  is, zal dit  dus  in de toekomst veranderen. Houd daarom de wetgeving rond de fiscale eenheid in de gaten, als je hier gebruik van maakt of wilt gaan maken.***

Voordelen van een fiscale eenheid

Er zijn een aantal goede redenen om bedrijven als eenheid op te voeren in de vennootschapsbelasting. Zo is in deze constructie ‘horizontale verliescompensatie’ mogelijk; de verliezen die een maatschappij binnen het concern heeft geleden kunnen verrekend worden met de winsten van een ander concern in datzelfde jaar. Je kunt dus, kortom, schuiven met activa. Winst- en vermogensverschuivingen binnen de fiscale eenheid worden in beginsel niet belast. Er is geen winstneming op transacties tussen bedrijven die onderdeel zijn van de eenheid.

Dit betekent dat je je bij intra-concerntransacties niet druk hoeft te maken over de juiste prijs omdat geruisloze reorganisaties mogelijk zijn. Binnen de fiscale eenheid kunnen hergroeperingen tot stand komen zonder dat dit gevolgen heeft voor de heffing van de vennootschapsbelasting. Administratieve verplichtingen worden verminderd, omdat er maar één keer aangifte vennootschapsbelasting gedaan hoeft te worden. Je kunt dus zowel belastingvoordelen hebben door het vormen van een fiscale eenheid, alsmede je bedrijfsadministratie vereenvoudigen.

Nadelen fiscale eenheid

Het vormen van een fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting is niet in alle gevallen voordelig. Zo is  een nadeel van de fiscale eenheid dat het opgeofferde bedrag van de gevoegde deelneming verloren gaat, zodat bij een eventuele latere liquidatie een kleiner liquidatieverlies kan worden afgetrokken van de winst. Bij verliescompensatie over de jaargrenzen heen geldt een aantal beperkingen, in het bijzonder waar het verrekeningen van verliezen over het voegingstijdstip (moment aangaan fiscale eenheid) en ontvoegingstijdstip (moment opheffen fiscale eenheid) betreft.
Ook geldt de   investeringsaftrek  maar één keer. Dus alle investeringen binnen de fiscale eenheid worden samengenomen. Er zit een maximum aan de investeringsbedrag dat in aftrek genomen kan worden. Dit kan dus nadelig zijn als je met alle bedrijven samen boven het maximum uitkomt, terwijl dit per bedrijf afzonderlijk niet het geval zou zijn.
Daarnaast worden alle tot de fiscale eenheid behorende vennootschappen in beginsel aansprakelijk gesteld voor de verschuldigde vennootschapsbelasting van de fiscale eenheid. De vennootschappen zijn hiervoor dus elk hoofdelijk aansprakelijk.

Voorwaarden fiscale eenheid

Denk je dat het voordelig kan zijn om bedrijven samen te voegen tot een fiscale eenheid in de vennootschapsbelasting? Dan is het de vraag of de ondernemingen voldoen aan de voorwaarden die de Belastingdienst hieraan stelt. Als onderstaand op de maatschappijen van toepassing is, dan wordt je verzoek om fiscale eenheid in principe gehonoreerd:


* De moedermaatschappij bezit tenminste 95% van de aandelen in de dochtermaatschappij;

* De moedermaatschappij heeft recht op minimaal 95% van de winst en het vermogen van de dochter;

* De moedermaatschappij moet minimaal 95% stemrecht hebben in de dochtermaatschappij;

* De moeder moet een bv, nv, onderlinge waarborgmaatschappij, coöperatie, stichting, of vereniging die optreedt als woningcorporatie zijn, of een buitenlandse rechtsvorm hebben die daarmee vergelijkbaar is, zijn;

* De   dochtermaatschappij  moet een bv of nv zijn, of een buitenlandse rechtsvorm hebben die daarmee vergelijkbaar is

* Moeder- en dochtermaatschappij hanteren dezelfde boekjaren en winstbepalingen;

* Moeder- en dochtermaatschappij zijn feitelijk gevestigd in Nederland.

Fiscale eenheid oprichten

Als je een fiscale eenheid wilt vormen, dan dienen alle vennootschappen samen met dit formulier een verzoek in bij het belastingkantoor van de moedermaatschappij. Maar let op: het is raadzaam om alvorens een verzoek in te dienen, goed te kijken naar bijkomende ‘mitsen en maren’. Zo moet er bijvoorbeeld vanwege EU regelgeving gedaan worden of er geen sprake is van fiscale eenheid tussen de maatschappijen. Het is belangrijk om na te gaan of dit geen nadelen meebrengt. Daarbij zijn er tal van andere details die het ingewikkeld maken om het eenheidsbeleid toe te passen op jouw situatie. Let wel: een fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting is niet hetzelfde als een fiscale eenheid voor de btw. 

Meer weten?

Als je meer wilt weten over het oprichten van een fiscale eenheid voor de btw, dan klik je hier. Verdiep je verder in de fiscale eenheid in de vennootschapsbelasting op deze pagina van de Belastingdienst.


Lexlupa staat voor de multidisciplinaire inzet van fiscale, juridische en economische expertise. Wij leveren advies en begeleiding aan bedrijven, instellingen en particulieren bij  'life events'; bij belangrijke gebeurtenissen op zakelijk of persoonlijk gebied helpt  Lexlupa  om goed geïnformeerde keuzes te maken en zaken op de juiste manier te regelen.