Fiscale voordelen voor particulieren

In Nederland zijn er tal van aftrekposten, toeslagen en andere regelingen waarmee de overheid fiscale voordelen biedt. Maar waar kun je in welke situatie  aanspraak op maken? In het doolhof van fiscale wet- en regelgeving is het makkelijk verdwalen. Daarom zet Lexlupa in dit artikel de voornaamste fiscale voordelen voor particulieren op een rij.

Heffingskorting

Sinds 2001 is het recht op heffingskortingen vastgelegd in de Wet inkomstenbelasting. In plaats van de eerder gehanteerde belastingvrije sommen, regelt de overheid vanaf dat moment met heffingskortingen dat ondernemers en werknemers korting krijgen op belasting die afgedragen moet worden over het inkomen. 

Er zijn verschillende heffingskortingen:

Algemene heffingskorting

Wat?
Korting op inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen.
Voor wie?
Iedereen die inkomen heeft.
Hoe?
Werkgevers en uitkeringsinstanties verrekenen deze korting. Ondernemers passen de aftrek toe aan het einde van hun aangifte inkomstenbelasting.
Hoeveel?
De hoogte van de algemene heffingskorting is afhankelijk van de hoogte van je inkomen. Onderstaande tabel laat zien welke kortingen er gelden in 2021:

Bron: Belastingdienst.nl (zie link voor tabel korting AOW-leeftijd)

Arbeidskorting

Wat?
Korting op de heffing van inkomen uit arbeid.
Voor wie?
Iedereen die werkt (zowel werknemers in loondienst als ondernemers).
Hoe?
De werkgever neemt deze korting mee in de loonheffing. Bij de aangifte berekent de Belastingdienst de korting automatisch. Bij ondernemers wordt de korting doorgevoerd bij de aangifte inkomstenbelasting.
Hoeveel?
De hoogte van de korting is afhankelijk van de hoogte van het arbeidsinkomen:

Bron: Belastingdienst.nl

Overige heffingskortingen

Naast bovengenoemde kortingen zijn er nog een zevental meer specifieke heffingskortingen. Zo gelden er bijvoorbeeld aanvullende kortingen op groene beleggingen en levensloopverlof. Ook kun je als jong gehandicapte of oudere recht hebben op (extra) korting op de inkomstenbelasting.

Deze tabel brengt deze overige heffingskortingen, en de hoogte hiervan, in beeld.

Aftrekposten

Naast de heffingskortingen, kun je recht hebben op fiscale voordelen door aftrekposten:
Bepaalde kosten die je maakt, kun je aftrekken van je belastbaar inkomen. Hierdoor betaal je uiteindelijk minder inkomstenbelasting. Je belastbaar inkomen wordt -met andere woorden- verlaagd doordat de kosten die je gemaakt hebt voor bijvoorbeeld studie of openbaar vervoer, in mindering worden gebracht op de inkomsten die je verwerft uit loondienst of als ondernemer. Onderstaande posten zijn aftrekbaar:

Hypotheekrenteaftrek

Wat?
Fiscale aftrekpost van kosten voor (hypotheek)rente over de eigenwoningschuld, eenmalige financieringskosten en periodieke betalingen voor erfpacht, opstal of beklemming
Voor wie?
Bezitters van een eigen woning.
Hoe?
Bij de aangifte inkomstenbelasting.
Hoeveel?
In 2021 kun je maximaal 43% van de aftrekbare kosten aftrekken van het belastbaar inkomen. In 2022 wordt dit percentage verminderd naar 40% om in 2023 terug te worden gebracht naar 37,05%.

Persoonsgebonden aftrek

Wat?
Fiscale aftrekpost van kosten die voortvloeien uit persoonsgebonden omstandigheden.
Voor wie?
Iedereen die te maken heeft met onderstaande kostenposten kan recht hebben op aftrek:

• Partneralimentatie
• Zorgkosten
• Tijdelijk verblijf thuis van ernstig gehandicapten
• Studiekosten/scholingsuitgaven (per 2022 vervangen door STAP-regeling)
• Giften
• Lening aan een startende ondernemer (durfkapitaal)

Hoe?
Vallen kosten die je gemaakt hebt onder één van bovenstaande categorieën? Check dan of je voldoet aan de voorwaarden voor aftrek. Als dit het geval is geef je de gemaakte kosten op bij de aangifte inkomstenbelasting.
Hoeveel?
De aftrekbare bedragen zijn afhankelijk van de gemaakte kosten en de hoogte van het inkomen.
Let op; bij veel aftrekbare kosten en een laag inkomen, kan het voorkomen dat er meer afgetrokken mag worden dan het inkomen toestaat. In dat geval is er sprake van een restant persoonsgebonden aftrek. Dit restant mag in een volgend jaar alsnog worden verrekend.

Reiskosten ov

Wat?
Fiscaal voordeel over kosten die gemaakt worden voor het openbaar vervoer.
Voor wie?
Mensen die van en naar hun werk met het openbaar vervoer reizen.
Hoe?
Geef de gemaakte kosten op in je aangifte inkomstenbelasting
Hoeveel?
De hoogte van het maximaal af te trekken bedrag is afhankelijk van de woon-werk afstand en het aantal dagen dat je met het ov naar en van het werk reist. Het aftrekbare bedrag (2021) vind je op Belastingdienst.nl.

Lijfrenten

Wat?
Fiscale aftrekpost van premies die voldaan zijn voor lijfrenten.
Voor wie?
Personen die premies voor een lijfrenteproduct betalen.
Hoe?
Bij de aangifte inkomstenbelasting. Let op: je moet aan diverse voorwaarden voldoen om in aanmerking te komen voor de aftrek.
Hoeveel?
Met deze rekenhulp kun je berekenen of/hoeveel lijfrenten je kunt aftrekken van het belastbaar inkomen.

Toeslagen

Hoewel toeslagen niet direct een fiscaal voordeel zijn (toeslag is geen korting of aftrekpost op de inkomstenbelasting), is het een voorziening vanuit de Belastingdienst, waarmee je als particulier bepaalde kosten flink kunt drukken. Vandaar dat we hieronder kort het hoe en wat van toeslagen toelichten.

Wat?
Een bijdrage van de overheid in de kosten voor huur (huurtoeslag), zorgverzekering (zorgtoeslag), kinderen (kindgebonden budget) en/of opvang van kinderen (kinderopvangtoeslag).
Voor wie?
Iedereen wiens (gecombineerde) inkomen onder een bepaald maximum valt. Het is per soort toeslag van verschillende factoren afhankelijk of en op hoeveel toeslag je recht hebt. Je kunt met de rekenhulp van de Belastingdienst nagaan of je in aanmerking komt voor toeslagen.
Hoe?
Als je recht hebt op toeslag dan kun je deze aanvragen op ‘mijn toeslagen’. Je moet dan inloggen met je DigiD. Vergeet niet om wijzigingen in je situatie of inkomsten hier tijdig door te geven.
Hoeveel?
De hoogte van toeslagen is afhankelijk van je inkomen en het al dan niet hebben van een toeslagpartner. Hoe lager je inkomen is, hoe hoger in de regel je toeslagen zijn. De bovengenoemde rekenhulp geeft je inzicht in de bedragen waar je recht op kunt hebben.

Fiscaal partnerschap
Als je een fiscaal partner hebt, dan kunnen jij en je partner kostenposten zo verdelen dat je in de inkomstenbelasting maximaal fiscaal voordeel hebt. Klik op hier om het artikel te lezen dat Lexlupa schreef over fiscaal partnerschap.

Tot slot

Voorwaarden, aftrekposten, kortingspercentages en vrijstellingen bij fiscale regelingen zijn voortdurend aan discussie –en dus verandering- onderhevig. Check dus altijd de site van de Belastingdienst, de RVO of de informatie van je belastingconsulent/ -adviseur om up to date te blijven. Zo zorg je dat je rechtmatig en slim gebruik maakt van de fiscale voordelen die op jouw situatie van toepassing is.

Fiscale voordelen voor particulieren: Meer weten?

Naast de fiscale voordelen voor particulieren, zijn er ook tal van regelingen waarbij je als ondernemer fiscaal tegemoet kunt worden gekomen. Ben je ondernemer in de inkomstenbelasting? In dit artikel heeft Lexlupa de belangrijkste voordelen voor je op een rij gezet. Als je meer wilt weten over fiscale voordelen voor ondernemers in de vennootschapsbelasting, dan klik je hier. Voor meer gedetailleerde informatie over welke voordelen op jouw persoonlijke situatie toepasbaar zijn ga je naar de startpagina voor aftrek en kortingen op belastingdienst.nl. Of neem bij vragen contact met ons op. We helpen je graag verder!

Lexlupa staat voor een multidisciplinaire inzet van fiscale, juridische en economische expertise. Wij leveren advies en begeleiding aan bedrijven, instellingen en particulieren bij  'life events'; bij belangrijke gebeurtenissen op zakelijk of persoonlijk gebied helpt  Lexlupa  om goed geïnformeerde keuzes te maken en zaken op de juiste manier te regelen.